Schijnzelfstandigheid en de nieuwe regels voor opdrachtgevers in 2025
Wat is schijnzelfstandigheid?
Vanaf 1 januari 2025 komen er in Nederland nieuwe regels om schijnzelfstandigheid aan te pakken. Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een opdrachtnemer, zoals een zzp’er, formeel als zelfstandige werkt maar feitelijk functioneert als werknemer. Dit kan voor opdrachtgevers leiden tot flinke risico’s, zoals naheffingen van de Belastingdienst en het verplichten van een arbeidsovereenkomst. Wat houdt schijnzelfstandigheid precies in, en welke impact hebben de nieuwe regels op jouw bedrijf?
Schijnzelfstandigheid: Wat betekent het?
Bij schijnzelfstandigheid werkt een zelfstandige opdrachtnemer onder omstandigheden die eigenlijk passen bij een werknemer. Denk aan duidelijke instructies, langere tijd exclusief werken voor één opdrachtgever en weinig ondernemersrisico. Als de Belastingdienst schijnzelfstandigheid vaststelt, kan dit juridische en financiële gevolgen hebben voor zowel de opdrachtgever als de zzp’er, ongeacht wat er in het contract staat.
Nieuwe regelgeving per 1 januari 2025
Met de nieuwe regelgeving wil de Belastingdienst schijnzelfstandigheid effectiever aanpakken. Het wetgevingsproces omvat eerst de verduidelijking van de arbeidsrelatie, gevolgd door een rechtsvermoeden bij een laag tarief. Vanaf 2025 zullen de volgende maatregelen worden ingevoerd:
Gezagsverhouding: De nieuwe regels maken het eenvoudiger te bepalen of er een gezagsverhouding is. Opdrachtgevers moeten kritisch kijken naar de mate van toezicht en leiding die ze hebben over de zelfstandige.
Rechtsvermoeden bij laag tarief: Voor zelfstandigen die werken tegen een tarief onder de € 33,00 per uur en voor langere tijd bij één opdrachtgever, ontstaat het vermoeden van een arbeidsovereenkomst.
Handhaving door de Belastingdienst: Vanaf 2025 start de Belastingdienst met actieve handhaving van schijnzelfstandigheid. Opdrachtgevers die zzp’ers inzetten, lopen dus een hoger risico op sancties als zij de regels niet naleven.
Webmodule: De webmodule, een online hulpmiddel dat opdrachtgevers kunnen gebruiken om te controleren of er sprake is van zelfstandigheid of een dienstbetrekking, blijft een belangrijk hulpmiddel. De module helpt opdrachtgevers om zekerheid te krijgen over hun samenwerking met zelfstandigen.
Welke risico’s lopen opdrachtgevers?
Als de Belastingdienst oordeelt dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst, kunnen de gevolgen fors zijn. Er kunnen boetes en naheffingen worden opgelegd voor loonbelasting en sociale premies. Dit kan met terugwerkende kracht gelden, wat kan leiden tot flinke financiële lasten.
Daarnaast kunnen er arbeidsrechtelijke verplichtingen ontstaan. Wanneer blijkt dat een opdrachtnemer eigenlijk als werknemer moet worden gezien, kan deze aanspraak maken op rechten zoals doorbetaling bij ziekte, vakantiegeld en ontslagbescherming. Dit brengt onvoorziene juridische en financiële verplichtingen met zich mee.
Hoe vermijd je schijnzelfstandigheid?
Tot voor kort kon je als opdrachtgever gebruikmaken van modelovereenkomsten om afspraken over de arbeidsrelatie met zelfstandigen vast te leggen. Vanaf september 2024 stopt de Belastingdienst echter met het beoordelen van deze overeenkomsten, omdat ze geen garantie bieden tegen schijnzelfstandigheid. Of een arbeidsrelatie als zelfstandig wordt gezien, hangt namelijk af van de praktijk en niet alleen van wat er op papier staat.
Hieronder zie je een overzicht van de belangrijkste verschillen tussen werknemerschap en zelfstandigheid binnen een opdracht volgens de Wet VBAR en artikel 7:610 BW:
| Werknemerschap | vs. | Zelfstandigheid binnen opdracht |
|---|---|---|
| Instructies krijgen | Zelfstandig werken | |
| Controle werkzaamheden | Specifieke expertise | |
| Zij-aan-zij met werknemers | Financieel risico | |
| Inbedding in organisatie | Eigen gereedschap | |
| Werk is structureel | Korte opdrachten |
Weeg je de kenmerken af, dan geldt:
- Als werknemerschap overheerst, dan is er waarschijnlijk sprake van een arbeidsovereenkomst.
- Als zelfstandigheid overheerst, dan kun je de arbeidsrelatie als zzp-overeenkomst beschouwen.
- Als de kenmerken gelijk zijn, dan wordt beoordeeld of werkende structureel ondernemer is en wordt er gekeken naar
- KvK/btw nummer etc.
- Reclame/acquisitie van werkende zelf
- Meerdere opdrachtgevers
Het is belangrijk om als opdrachtgever goed naar de inrichting van de samenwerking te kijken en hierbij de webmodule beoordeling arbeidsrelatie te gebruiken voor extra zekerheid. Zorg er daarnaast voor dat contracten duidelijk zijn en de zelfstandige daadwerkelijk als ondernemer werkt.
Lees uitgebreide informatie over hoe de Belastingdienst Arbeidsrelaties en handhaving beoordeeld.
Ondersteuning nodig
bij de nieuwe regels
rond zzp’ers?
Laten we kennismaken!
Neem geheel vrijblijvend contact op voor een kennismaking. Wij denken graag met je mee.
